Ο Θεός να σας έχει καλά, κύριοι.

Σε λίγες μέρες, έχουμε Χριστούγεννα. Λόγω της οικονομικής κρίσης και των επακόλουθων της, οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να το ξεχνάνε ή να φροντίζουμε για τα βασικά. Φέτος, λιτοί στολισμοί έως καθόλου, μειωμένη η κίνηση και φυσικά απουσιάζουν οι Χριστουγεννιάτικες αποδράσεις. Άλλοι επικεντρώνονται στην επίλυση των οικονομικών ζητημάτων, άλλοι στην οργάνωση της νύχτας των Χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς. Όμως, δε θα έπρεπε να λησμονούμε κάτι πολύ σημαντικό το οποίο έλαβε χώρα την περίοδο των Χριστουγέννων και στους κόλπους αυτού του συμβάντος υπάρχουνε πολλά μηνύματα.

Τα Χριστούγεννα του 1914 και ενώ ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος μαινόταν ήδη για τέσσερις μήνες οι αντίπαλες στρατιωτικές μονάδες προχώρησαν σε εορταστική ανακωχή. Άφησαν τα όπλα τους και βγήκαν από τα χαρακώματα.

Το περιστατικό αυτό ξεκίνησε από ένα σημείο στα Γαλλοελβετικά σύνορα και εξαπλώθηκε μέχρι τις ακτές της Φλάνδρας, σε όλο το μέτωπο. Οι στρατιωτικές δυνάμεις των εμπλεκόμενων στον πόλεμο έδειξαν να αιφνιδιάζονται από την αυθόρμητη κίνηση.

Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, είναι γνωστός και ως Μεγάλος πόλεμος. Η διάρκεια του ήταν από τον Αύγουστο του 1914 έως και τις 11 Νοεμβρίου του 1918, σε αυτό το διάστημα υπολογίζεται ότι ο αριθμός των νεκρών ανήλθε στα εννέα εκατομμύρια.

Τα δύο αντίπαλα στρατεύματα ήτανε τα εξής: Οι Κεντρικές δυνάμεις, δηλαδή Γερμανία, Οθωμανική Αυτοκρατορία, Αυστροουγγαρία και Βουλγαρία και Η Αντάντ, κυρίως η Βρετανία και η Γαλλία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσχώρησαν το 1917 ενώ η Ρωσία αποχώρησε στις αρχές του 1918.

Ο Μεγάλος Πόλεμος θεωρείται από εκείνους τους πολέμους που ακόμη και στα μάτια εκείνων οι οποίοι ήταν συνηθισμένοι στην φρίκη του πολέμου φάνηκε από τους πιο σκληρούς και με εκατομμύρια θύματα. Στην βορειοδυτική Γαλλία οι αξιωματικοί καθησύχαζαν τους στρατιώτες των αγγλικών μονάδων ότι πρόκειται για μια εύκολη επιχείρηση. Η επιχείρηση αυτήν ήταν η μάχη του Σομ.

Η αφορμή της μάχης αυτής, ήτανε η δολοφονία του αρχιδούκα διαδόχου της Αυστρίας Φερδινάνδου και της συζύγου του Σοφίας στο Σεράγεβο της Βοσνίας (αποτελούσε επαρχία της Αυστροουγγαρίας). Οι Βρετανοί με στρατηγό τον Ντάγκλας Χέιγκ είχανε εξήντα χιλιάδες νεκρούς από την πρώτη μέρα της μάχης. Η αρχή της μάχης ήτανε η πρώτη Ιουλίου του 1916.

Η μάχη ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 1916. Μόνο την πρώτη μέρα της σύγκρουσης οι Βρετανοί, που πολεμούσαν υπό τις διαταγές του στρατηγού σερ Ντάγκλας Χέιγκ, είχαν 60.000 νεκρούς. Αφορμή για την έκρηξη του πολέμου αποτέλεσε η δολοφονία στο Σεράγεβο της Βοσνίας (τότε επαρχία της Αυστροουγγαρίας) του αρχιδούκα διαδόχου της Αυστρίας Φερδινάνδου και της συζύγου του Σοφίας.

Κύριο πεδίο των συγκρούσεων ήτανε το δυτικό μέτωπο. Εκεί συγκρούστηκαν οι δύο αντίπαλες δυνάμεις, της Γαλλίας, της Βρετανίας του Βελγίου και των Η.Π.Α σε μετέπειτα χρονική στιγμή με αυτές της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας.

Το αποτέλεσμα του Μεγάλου Πολέμου ήταν η αλλαγή στον χάρτη της Ευρώπης και η κατάρρευση τεσσάρων αυτοκρατοριών. Της Γερμανικής, της Οθωμανικής, της Ρωσικής και της Αυστροουγγρικής.

«Άγια Νύχτα»

Η ανακωχή η οποία συνέβη τα Χριστούγεννα του 1914 θεωρείται θρύλος, αλλά είναι κάτι που έγινε στην πραγματικότητα.

Η αυθόρμητη αυτήν ανακωχή συνέβη ως εξής: Ο Κούρτ Τσέμις διηγείται πως ο οπλίτης Μέκελ, ο οποίος μιλούσε αγγλικά, ξεκίνησε μια έντονη συζήτηση η οποία είχε το αποτέλεσμα του να βγουν από τα χαρακώματα οι στρατιώτες και να ευχηθούν ο ένας στον άλλον. Ανταλλάξανε ευχές αγνοώντας τις εντολές των στρατηγών.

Περίπου ένα εκατομμύριο ήτανε εκείνοι οι οποίοι αντάλλαξαν ευχές, ανταλλάξανε δώρα (Κονιάκ κρυμμένο, τσιγάρα και κουμπιά από τις χλαίνες). Και όλοι μαζί τραγούδησαν την Άγια Νύχτα.

Ο Κούρτ Τζέιμς συνεχίζει την αφήγηση του λέγοντας πως ενώ είχανε ήδη μικρά δέντρα στολισμένα και κεριά, μετά την συνάντηση τους με τους Άγγλους έβαλαν και άλλα στολίδια και όλοι ήτανε ενθουσιασμένοι. Οι Άγγλοι έδειχναν φανερά την ευαρέσκεια τους στα φωταγωγημένα χαρακώματα.

Συμφωνήσανε τα δύο αντίπαλα στρατεύματα, ειδικά η πρώτη μαγιά η οποία ανέλαβε αυτήν την πρωτοφανή πρωτοβουλία, πως την η αυριανή μέρα, δηλαδή την 25 η Δεκεμβρίου του 1914 να μην ακουστεί ήχος από όπλο. Την ώρα που θα ακούγεται το «Επί γης ειρήνη και ανθρώποις ευδοκία» να μην γίνει χρήση όπλου από κανέναν.

Φημολογείται ότι έντονες αντιρρήσεις εκφράστηκαν από έναν Βρετανό ταγματάρχη (το όνομα του δεν έγινε γνωστό) ο οποίος έλεγε ότι «τον Γερμανό δεν πρέπει να τον κάνεις φίλο, αλλά να τον σκοτώνεις»

Ο Αυστριακός δεκανέας φαίνεται να είπε «τέτοιες συνεννοήσεις θα έπρεπε να απαγορεύονται αυστηρά». Η φράση αυτήν αποδόθηκε στον Αδόλφο Χίτλερ, ο οποίος τότε είχε την θέση του δεκανέα.

Αλλά με τόσους δεκανείς, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι δεν ειπώθηκε από τον Αδόλφο Χίτλερ η εν λόγω άποψη. Ειδικά αν συνδέσουμε τα όσα έχουνε αποδοθεί στον Χίτλερ για την βιαιότητα του, τις απόψεις του, τις κινήσεις τους, τα εγκλήματα που του έχουνε αποδοθεί και την λανθασμένη άποψη περί του ότι ήθελε μια γερμανική Ευρώπη. Αλλά η περαιτέρω ανάλυση δε σχετίζεται με το αρχικό μας θέμα.

Το περιστατικό των πολεμικών Χριστουγέννων του 1914 έγινε και κινηματογραφική ταινία. Έχει τον τίτλο «Καλά Χριστούγεννα» και σκηνοθετήθηκε από τον Κριστιάν Καριόν.

Η ταινία δείχνει πώς οι άνθρωποι μπορούν να συμφιλιωθούν ακόμα και όταν πολεμούν σε αντίπαλους στρατούς

Ξαναζωντανεύει σκηνές από τα Γαλλοελβετικά σύνορα, καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα του 1914. Τα στρατεύματα των αντιμαχομένων βρίσκονται καθηλωμένα στα χαρακώματά τους. Οι στρατιώτες είναι εγκλωβισμένοι στις λάσπες και νιώθουν απελπισία που οι οικογένειές τους είναι μακριά. Την παραμονή της γιορτής, με αφορμή τη μουσική που ακούγεται μέσα από κάποια χαρακώματα, οι εχθρικοί στρατοί έρχονται σε επαφή και αποφασίζουν την ανακωχή. Την επόμενη μέρα αρνούνται να πολεμήσουν προκαλώντας την οργή των διοικητών τους.

Ο Φράνσις Τόλιβερ, επιζήσαντας, αναφέρει πως ήταν τα καλύτερα Χριστούγεννα της ζωής του. Ακούστηκε μια φωνή να τραγουδάει, επικράτησε σιωπή και κάποιος στρατιώτης από το Κέντ ευχήθηκε στο αντίπαλο στράτευμα «Ο θεός να σας έχει καλά, κύριοι».

Το επόμενο τραγούδι, που ζέστανε την παγωμένη ατμόσφαιρα, ήταν αυτό που οι Γερμανοί ονομάζουν Stille Nacht, οι Εγγλέζοι Silent Night και οι Έλληνες Άγια Νύχτα.

Ο καθένας ευχόταν στην γλώσσα του. Όμως αυτήν η «Βαβέλ» δεν χώριζε κανέναν αλλά αντίθετα τους ένωσε.

Το πιο βαθύ μήνυμα είναι ότι η Ευρώπη πρέπει να μείνει ενωμένη και ειδικότερα με τις απειλές που δέχεται λόγω πολύ πολιτισμού. Κυριαρχεί ο ρατσισμός εναντίον της Φυλής μας και η τάση αφανισμού της Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το μήνυμα αυτό περί –έστω και προσωρινής, αλλά εν καιρώ πολέμου-ανακωχής και το μήνυμα «Europa Nazione, Nazione sarra» είναι πιο επίκαιρα από ποτέ.

Καλά σας Χριστούγεννα, κύριοι.

Εκάτη 88